Statutory Instruments made by the National Assembly for Wales

(a) y rheini a bennir ym mharagraff 1o Ran 3;

(b) unrhyw wybodaeth arall sy'n dangos bod y materion a bennir ym mharagraff 2 a 3 o Ran 3 wedi'u sefydlu; a

(c) y dystiolaeth honno sy'n foddhaol i ddangos nad yw'r dŵr yn cynnwys unrhyw sylwedd a restrir yn Atodlen 6 ar lefel sy'n fwy na'r terfyn uchaf a bennir o ran y sylwedd hwnnw yn yr Atodlen honno.

     3. I'r graddau y mae'n ofynnol rhoi manylion o unrhyw anionau, cationau, cyfansoddion sydd heb eu hïoneiddio neu elfennau hybrin a bennir yng ngholofn 1 o Atodlen 5 yn unol ag is-baragraff (b) o baragraff 2, rhaid mynegi'r crynodiad o bob anion, cation, cyfansoddyn sydd heb ei ïoneiddio neu elfen hybrin yn y manylion hynny yn yr uned fesur a bennir gyferbyn ag ef yng ngholofn 2 o'r Atodlen honno.

     4. Pan fydd manylion o'r fath wedi cael eu rhoi felly, rhaid i'r awdurdod perthnasol eu hasesu a chydnabod bod dŵr y mae'r manylion hynny'n ymwneud ag ef yn ddŵr mwynol naturiol os yw wedi'i fodloni—

(a) bod y dŵr yn ddŵr mwynol naturiol sy'n cydymffurfio â pharagraff 3 o Adran I o Atodiad I; a

(b) bod nodweddion y dŵr wedi cael eu hasesu yn unol â'r canlynol —


(i) y pwyntiau a rifir 1 i 4 a osodir ym mharagraff 2(a) o Adran I o Atodiad I,

(ii) y gofynion a'r meini prawf a restrir yn Rhan 3 o'r Atodlen hon, a

(iii) dulliau gwyddonol cydnabyddedig.

(a) y rheini a bennir ym mharagraff 1o Ran 3;

(b) unrhyw wybodaeth arall sy'n dangos bod y materion a bennir ym mharagraff 2 a 3 o Ran 3 wedi'u sefydlu; a

(c) y dystiolaeth honno sy'n foddhaol i ddangos nad yw'r dŵr yn cynnwys unrhyw sylwedd a restrir yn Atodlen 6 ar lefel sy'n fwy na'r terfyn uchaf a bennir o ran y sylwedd hwnnw yn yr Atodlen honno.

     3. I'r graddau y mae'n ofynnol rhoi manylion o unrhyw anionau, cationau, cyfansoddion sydd heb eu hïoneiddio neu elfennau hybrin a bennir yng ngholofn 1 o Atodlen 5 yn unol ag is-baragraff (b) o baragraff 2, rhaid mynegi'r crynodiad o bob anion, cation, cyfansoddyn sydd heb ei ïoneiddio neu elfen hybrin yn y manylion hynny yn yr uned fesur a bennir gyferbyn ag ef yng ngholofn 2 o'r Atodlen honno.

     4. Rhaid i'r Asiantaeth gydnabod y cyfryw ddŵr os bydd yr awdurdod yn y wlad yr echdynnwyd y dŵr ohoni wedi ardystio—

(a) ei bod wedi'i bodloni —


(i) bod y gofynion ym mharagraff 2 a 3 o Ran 3 wedi'u sefydlu, a

(ii) gyda'r dystiolaeth a roir yn unol ag is-baragraff (c) o baragraff 2; a



(b) bod archwiliadau cyfnodol wedi cael eu gwneud i ganfod —



(i) bod y dŵr yn ddŵr mwynol naturiol sy'n cydymffurfio â pharagraff 3 o Adran I o Atodiad I,

(ii) bod nodweddion y dŵr wedi'u hasesu yn unol â'r canlynol—


(aa) y pwyntiau a rifir 1 i 4 a osodir ym mharagraff 2(a) o Adran I o Atodiad I,

(bb) y gofynion a'r meini prawf a restrir yn Rhan 3; a

(cc) dulliau gwyddonol cydnabyddedig, a



(iii) bod darpariaethau Atodlen 4 yn cael eu cymhwyso gan y person sy'n datblygu'r ffynnon.

(a) union safle'r dalgylch gan ddangos ei uchder, ar fap â graddfa heb fod yn fwy na 1:1,000;

(b) adroddiad daearegol manwl ar darddiad a natur y tir;

(c) stratigraffeg yr haen hydroddaearagol;

(ch) disgrifiad o weithrediadau'r dalgylch; a

(d) darnodi'r ardal neu fanylion o fesurau eraill sy'n diogelu'r ffynnon rhag llygredd.

     2. Rhaid i arolygon ffisegol, cemegol a ffisigocemegol sefydlu—

(a) cyfradd llif y ffynnon;

(b) tymheredd y dŵr yn ei ffynhonnell a thymheredd yr awyrgylch;

(c) y berthynas rhwng natur y tir a natur a math y mwynau yn y dŵr;

(ch) y gweddillion sych ar 180°C a 260°C;

(d) y dargludedd neu wrthedd trydanol, gan bennu mesur y tymheredd;

(dd) y crynodiad ïonau hydrogen (pH);

(e) yr anionau a'r cationau;

(f) yr elfennau sydd heb eu hïoneiddio;

(ff) yr elfennau hybrin;

(g) y priodweddau radio-actinolegol yn y ffynhonnell;

(ng) pan fydd yn briodol, y lefelau isotop perthnasol ac elfennau ansoddol y dŵr, ocsigen (16O —18O) a hydrogen (protiwm, dewteriwm, tritiwm); a

(h) gwenwyndra elfennau ansoddol y dŵr, gan gymryd i ystyriaeth y terfynau a osodir ar gyfer pob un ohonynt.

     3. Rhaid i ddadansoddiad microbiolegol yn y ffynhonnell ddangos—

(a) absenoldeb parasitiaid a micro-organebau pathogenig;

(b) penderfyniad meintiol cyfrif cytref y gellir ei adfywio'n dangos halogi ysgarthol, sy'n dangos—


(i) absenoldeb Escherichia coli a cholifformau eraill mewn 250 ml ar 37°C a 44.5°C,

(ii) absenoldeb streptococi ysgarthol mewn 250 ml,

(iii) absenoldeb anerobau lleihau-sylffit sborynnol mewn 50 ml, a

(iv) absenoldeb Pseudomonas aeruginosa mewn 250 ml; a



(c) cyfanswm cyfrif cytref y gellir ei adfywio fesul ml o ddŵr—



(i) ar 20 i 22°C mewn 72 o oriau ar agar-agar neu gymysgedd o agar-gelatin, a

(ii) ar 37°C mewn 24 o oriau ar agar-agar.

     4. —(1) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), rhaid cynnal dadansoddiad clinigol a ffarmacolegol yn unol â dulliau gwyddonol cydnabyddedig a dylai weddu i nodweddion arbennig dŵr mwynol naturiol a'i effaith ar yr organeb dynol, megis troethlif, swyddogaethau gastrig a choluddol, sy'n gwneud iawn am ddiffygion mwynol .

    (2) Caniateir i ddadansoddiadau clinigol, mewn achosion priodol, gael eu cynnal yn hytrach na'r dadansoddiadau y cyfeirir atynt yn is-baragraff (1), cyhyd â bod cysondeb a chytundeb nifer sylweddol o sylwadau yn galluogi bod modd dod i'r un canlyniadau.

(a) ar 20 i 22 °C mewn 72 o oriau ar agar-agar neu gymysgedd o agar-gelatin; a

(b) ar 37 °C mewn 24 o oriau ar agar-agar.

     7. —(1) Ar ôl potelu, ni chaiff cyfanswm cyfrif cytref y dŵr yn ei ffynhonnell fod yn fwy na—

(a) 100 fesul ml ar 20 i 22 °C mewn 72 o oriau ar agar-agar neu gymysgedd o agar-gelatin; a

(b) 20 fesul ml ar 37 °C mewn 24 o oriau ar agar-agar.

    (2) Rhaid mesur cyfanswm y cyfrif cytref o fewn y cyfnod o 12 awr ar ôl potelu, a rhaid cadw'r dŵr ar 4 °C +/−1 °C yn ystod y cyfnod cyn iddo gael ei fesur.

     8. Rhaid bod y dŵr yn rhydd rhag—

(a) Parasitiaid a micro-organebau pathogenig,

(b) Escherichia coli neu golifformau a streptococi ysgarthol eraill mewn unrhyw sampl 250 ml a archwilir;

(c) Anerobau lleihau-sylffit sborynnol mewn unrhyw sampl 50 ml a archwilir; a

(ch) Pseudomonas aeruginosa mewn unrhyw sampl 250 ml a archwilir.

(a) mae'n dair gwaith y gwyriad safonol perthynol o fewn swp o sampl naturiol sy'n cynnwys crynodiad isel o'r ansoddyn; neu

(b) mae'n bum gwaith y gwyriad safonol perthynol o fewn swp o'r newydd.

     7. Dylai'r dull ei gwneud yn bosibl canfod cyanid yn ei holl ffurfiau.

(a) Cyfarwyddeb y Cyngor 80/777/EEC ar gyd-ddynesiad cyfreithiau'r Aelod-wladwriaethau ynghylch datblygu a marchnata dŵr mwynol naturiol (OJ Rhif L229, 30.8.80, t.1, fel y'i diwygiwyd ddiwethaf gan Reoliad (EC) Rhif 1882/2003 Senedd Ewrop a'r Cyngor (OJ L284, 31.10.2003, t.1);

(b) Cyfarwyddeb y Comisiwn 2003/40/EC sy'n sefydlu'r rhestr, terfynau crynodiad a gofynion labelu ar gyfer ansoddau dŵr mwynol naturiol a'r amodau ar gyfer defnyddio aer a gyfoethogwyd gan osôn ar gyfer trin dŵr mwynol naturiol a dŵr ffynhonnau (OJ Rhif L126, 22.5.2003, t.34); ac

(c) o ran dŵr ffynnon a dŵr yfed wedi'i botelu, Cyfarwyddeb y Cyngor 98/83/EC ynghylch ansawdd dŵr a fwriedir ar gyfer ei yfed gan bobl (OJ Rhif L330, 3.11.98, t.32).

     4. Dyma'r prif newidiadau—

(a) darperir yn benodol nad yw'r Rheoliadau'n gymwys i ddognau o rew a becynnwyd a ddefnyddir i oeri bwyd;

(b) estynnir y gofynion yn y Rheoliadau ynghylch marcio a labelu dŵr mwynol naturiol a dŵr ffynnon i gynnwys hysbysebu dŵr o'r fath; ac

(c) gwneir darpariaeth ar gyfer rhannau o samplau a gedwir gan swyddogion awdurdodedig awdurdodau bwyd at ddibenion dadansoddi sydd i'w cyflwyno ar gyfer eu dadansoddi i Gemegydd y Llywodraeth mewn amgylchiadau penodedig.

     5. Mae'r Rheoliadau yn—

(a) darparu ar gyfer esemptiadau o'r Rheoliadau ynghylch mathau penodedig o ddŵr a rhew ar gyfer oeri bwyd (rheoliad 3);

(b) rhagnodi'r amodau ar gyfer cydnabod dŵr mwynol naturiol a'r gweithdrefnau dros dynnu'r fath gydnabyddiaeth yn ôl a darparu ar gyfer adolygu penderfyniadau i beidio â rhoi cydnabyddiaeth neu dynnu cydnabyddiaeth yn ôl pan ofynnir am hynny gan y person y mae'r penderfyniad yn effeithio arno (rheoliad 4);

(c) gosod yr amodau sy'n rhaid eu bodloni i ddatblygu ffynhonnau er mwyn marchnata dŵr ohonynt fel dŵr mwynol naturiol a gwahardd datblygu ffynhonnau a lygrwyd hyd nes y caiff achos y llygredd ei ddileu (rheoliad 5);

(ch) gwahardd rhoi dŵr mwynol naturiol dan driniaethau a rhoi ychwanegiadau heblaw'r rhai penodedig, yn ddarostyngedig i eithriad yn achos dŵr o'r fath pan gaiff ei ddefnyddio wrth weithgynhyrchu diodydd ysgafn (rheoliad 6);

(d) gwahardd potelu dŵr mwynol naturiol sy'n cynnwys sylweddau penodedig sy'n uwch na therfynau penodedig a rhagnodi'r dulliau sydd i'w defnyddio ar gyfer canfod sylweddau o'r fath (rheoliad 7(1) a (2));

(dd) gwahardd potelu dŵr mwynol naturiol pan na chydymffurfir â gofynion penodedig ynghylch datblygu'r ffynnon y daw'r dŵr ohoni a photelu'r dŵr (rheoliad 7(3));

(e) gwahardd potelu dŵr mwynol naturiol mewn cynwysyddion nad ydynt yn bodloni gofynion penodedig (rheoliad 7(4));

(f) cyfyngu ar y marcio a'r labelu y gellir ei roi ar ddŵr mwynol naturiol wedi'i botelu (gan gynnwys dŵr mwynol naturiol eferw), ei gwneud yn ofynnol bod dŵr o'r fath yn cael ei farcio neu'i labelu â gwybodaeth benodedig ac mewn dau fodd rheoleiddio hysbysebu dŵr o'r fath yn ychwanegol at ei farcio a'i labelu (rheoliad 8);

(ff) gwahardd gwerthu dŵr mewn potel wedi'i marcio neu wedi'i labelu â'r enw "natural mineral water" neu "dŵr mwynol naturiol" oni bai ei fod yn ddŵr o'r fath; gosod gwaharddiadau eraill ynghylch gwerthu dŵr mwynol naturiol wedi'i botelu; a gwahardd gwerthu dŵr mwynol naturiol o ffynnon unigol o dan fwy nag un disgrifiad masnachol (rheoliad 9);

(g) gwahardd potelu dŵr mewn potel wedi'i marcio neu wedi'i labelu "spring water" neu "dŵr ffynnon" oni bai bod y dŵr yn bodloni gofynion penodedig, gwahardd potelu o'r fath os cafodd y dŵr ei drin ag aer a gyfoethogwyd gan osôn onid yw'r driniaeth yn un awdurdodedig a gwahardd datblygu ffynhonnau a lygrwyd nes bod achos y llygredd yn cael ei ddileu (rheoliad 10);

(ng) cyfyngu ar y marcio a'r labelu y caniateir ei roi ar ddŵr ffynnon, ei gwneud yn ofynnol bod dŵr o'r fath wedi'i farcio neu wedi'i labelu â gwybodaeth benodedig ac mewn un modd rheoleiddio hysbysebu dŵr o'r fath yn ychwanegol at ei farcio a'i labelu (rheoliad 11);

(h) gwahardd gwerthu dŵr wedi'i botelu mewn potel wedi'i marcio neu wedi'i labelu "spring water" os nad yw'r dŵr yn cydymffurfio â'r gofynion o ran potelu, labelu a hysbysebu yn rheoliad 10 a 11 yn eu trefn, a gwahardd gwerthu dŵr o'r fath o un ffynnon benodol o dan fwy nag un disgrifiad masnachol (rheoliad 12);

(i) gwahardd potelu dŵr yfed onid yw'n bodloni gofynion Atodlen 2 (rheoliad 13);

(j) gosod cyfyngiadau ar farcio, labelu a hysbysebu dŵr yfed wedi'i botelu (rheoliad 14);

(l) gwahardd gwerthu dŵr yfed wedi'i botelu na chafodd ei botelu yn unol â rheoliad 13 neu na chafodd ei farcio neu'i labelu yn unol â rheoliad 14 (rheoliad 15);

(ll) dyrannu cyfrifoldeb ar gyfer gorfodi a gweithredu'r Rheoliadau, gan gynnwys cyflawni archwiliadau penodedig er mwyn sicrhau bod gofynion penodedig ynghylch dwr mwynol naturiol a gofynion o ran bod technegau ocsidio aer a gyfoethogwyd ag osôn sy'n gymwys ar gyfer dŵr mwynol naturiol a dwr ffynnon yn cael eu bodloni (rheoliad 16);

(m) rhagnodi'r trefniadau ar gyfer trafod samplau o ddwr a gymrwyd ar gyfer ei dadansoddi at ddibenion y Rheoliadau, darparu ar gyfer cyflwyno rhan o'r sampl i Gemegydd y Llywodraeth mewn amgylchiadau penodedig a'i gwneud yn ofynnol, at ddibenion penderfynu p'un a yw dŵr yn cydymffurfio ag Atodlen 2, bod yn rhaid defnyddio dulliau dadansoddi sy'n unol ag Erthygl 7.5 o Gyfarwyddeb 98/83/EC (rheoliadau 17 i 19 yn eu trefn);

(n) darparu bod mynd yn groes i ddarpariaethau penodedig y Rheoliadau yn dramgwydd a rhagnodi'r gosb sy'n gymwys pan geir collfarniad (rheoliad 20);

(o) darparu amddiffyniadau ar gyfer unrhyw dramgwydd o'r fath mewn cysylltiad â dŵr wedi'i botelu, wedi'i farcio ac wedi'i labelu cyn i'r Rheoliadau ddod i rym a dŵr wedi'i botelu neu wedi'i werthu mewn Gwladwriaeth AEE heblaw'r DU ac sy'n cydymffurfio â'r gyfraith yn y Wladwriaeth AEE honno pan gafodd ei botelu neu ei werthu (rheoliad 21);

(p) cymhwyso at ddibenion y Rheoliadau ddarpariaethau penodol Deddf Diogelwch Bwyd 1990 a Rheoliadau Labelu Bwyd 1996 (O.S. 1996/1499 fel y'i diwygiwyd) (rheoliad 22(1) a (2));

(ph) gwahardd gwerthu dŵr sydd heb gael ei farcio neu'i labelu yn unol â rheoliad 38 (hawdd ei ddeall) o'r Rheoliadau hynny (rheoliad 22(3)); ac

(r) dirymu Rheoliadau dŵr Mwynol Naturiol, dŵr Ffynnon a dŵr wedi'i Botelu 1999 (OS 1999/1540 fel y'i diwygiwyd) i'r graddau y maent yn gymwys i Gymru (rheoliad 23).

     6. Hysbyswyd y gofyniad a geir ym mharagraff 1(ch) o Ran 1 o Atodlen 2 i'r Rheoliadau hyn i'r Comisiwn Ewropeaidd yn unol â gofynion Erthygl 8 o Gyfarwyddeb 98/34/EC Senedd Ewrop a'r Cyngor sy'n gosod gweithdrefn ar gyfer rhoi gwybodaeth ym maes safonau a rheoliadau technegol (OJ Rhif L 204, 21.7.98, t.37) fel y'i diwygiwyd gan Gyfarwyddeb 98/48/EC Senedd Ewrop a'r Cyngor (OJ Rhif L217, 5.8.98, t.18).

     7. Mae asesiad effaith rheoleiddiol llawn o'r effaith y bydd yr offeryn hwn yn ei gael ar gostau busnes a'r sector gwirfoddol ar gael gan yr Asiantaeth Safonau Bwyd, Llawr 11, Southgate House, Wood Street, Caerdydd, CF10 1EW.